Zaćma, czyli zmętnienie soczewki oka, to jedna z najczęstszych przyczyn pogorszenia wzroku, szczególnie u osób po 60. roku życia. Na szczęście współczesna medycyna oferuje skuteczne rozwiązanie – operacyjne leczenie zaćmy, które pozwala przywrócić ostrość widzenia i poprawić jakość życia. W tym artykule przedstawiamy kluczowe informacje, które pomogą Ci dobrze przygotować się do operacji zaćmy.
Czym jest zaćma i jak ją rozpoznać?
Zaćma (katarakta) polega na stopniowym mętnieniu naturalnej soczewki oka, co prowadzi do rozmycia i pogorszenia widzenia. U większości osób rozwija się powoli, przez lata.
Najczęstsze objawy zaćmy to:
- widzenie „jak przez mgłę”
- zwiększona wrażliwość na światło i problemy z olśnieniem
- trudności w czytaniu lub prowadzeniu samochodu, zwłaszcza o zmierzchu
- częsta zmiana okularów bez znaczącej poprawy ostrości
- pogorszenie widzenia nocą
- możliwe widzenie podwójne w jednym oku
Nie leczona zaćma może prowadzić do całkowitej utraty wzroku, dlatego ważna jest szybka diagnoza i odpowiednia decyzja o leczeniu.
Na czym polega operacyjne leczenie zaćmy?
Leczenie zaćmy możliwe jest wyłącznie operacyjnie – żadne krople, suplementy czy okulary nie cofną zmętnienia soczewki.
Zabieg polega na:
- Usunięciu zmętniałej soczewki za pomocą nowoczesnych technologii (najczęściej z użyciem ultradźwięków – fakoemulsyfikacji).
- Wszczepieniu sztucznej, przezroczystej soczewki wewnątrzgałkowej (IOL), dostosowanej do wady wzroku pacjenta.
Całość trwa około 15–30 minut i przeprowadzana jest w znieczuleniu miejscowym, bez konieczności hospitalizacji – pacjent może wrócić do domu tego samego dnia.
Przygotowanie do zabiegu – krok po kroku
Prawidłowe przygotowanie znacząco zwiększa bezpieczeństwo i efektywność operacji zaćmy.
-
Dokładna konsultacja okulistyczna:
- badanie wzroku i pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego
- wykonanie biometrii oka (pomiar długości gałki ocznej i krzywizny rogówki)
- kalkulacja mocy soczewki wewnątrzgałkowej
- badanie dna oka i OCT siatkówki
-
Konsultacja anestezjologiczna:
- ocena ogólnego stanu zdrowia
- ustalenie listy przyjmowanych leków
- Przygotowanie domowe:
- zapewnienie transportu w dniu zabiegu (nie będzie można samodzielnie prowadzić pojazdu)
- zaopatrzenie się w przepisane krople przeciwzapalne i antybiotykowe
- powstrzymanie się od makijażu oczu na co najmniej 24 godziny przed zabiegiem
- dokładne poinformowanie lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach
- Dzień przed operacją:
- stosowanie zleconych kropli odkażających
- dokładna higiena twarzy i włosów
- przygotowanie wygodnego ubrania na dzień zabiegu
Rodzaje soczewek – klasyczna czy premium?
Nowoczesna chirurgia zaćmy daje możliwość indywidualnego doboru soczewki, co oznacza, że oprócz leczenia choroby można także skorygować wadę wzroku.
Rodzaje soczewek:
- jednoogniskowe (monofokalne) – poprawiają widzenie do dali, ale do czytania będą potrzebne okulary
- wieloogniskowe (multifokalne) – umożliwiają dobre widzenie zarówno z bliska, jak i z daleka, zmniejszając zależność od okularów
- toryczne – korygują astygmatyzm
- soczewki typu EDOF (Extended Depth of Focus) – zapewniają poszerzoną głębię ostrości
Wybór soczewki warto omówić z lekarzem, biorąc pod uwagę styl życia i oczekiwania wobec wzroku po zabiegu.
Jak wygląda rekonwalescencja po zabiegu?
Większość pacjentów zauważa poprawę wzroku już w ciągu kilku dni. Pełna stabilizacja może potrwać kilka tygodni.
Zalecenia po operacji:
- stosowanie kropli przeciwzapalnych i antybiotykowych zgodnie z zaleceniami lekarza
- unikanie dotykania oka i intensywnego wysiłku fizycznego przez około 2 tygodnie
- noszenie osłonki ochronnej podczas snu przez 7 dni po zabiegu
- unikanie basenu, sauny i silnie zanieczyszczonego środowiska przez około miesiąc
- przestrzeganie terminów wizyt kontrolnych
Kiedy warto podjąć decyzję o operacji?
Nie warto zwlekać z decyzją. Jeśli zaćma zaczyna przeszkadzać w codziennym funkcjonowaniu – np. w czytaniu, prowadzeniu auta czy oglądaniu telewizji – to najlepszy moment na zabieg.
Ważne jest zrozumienie, że:
- wczesny zabieg jest technicznie prostszy i bezpieczniejszy niż operacja zaawansowanej zaćmy
- dłuższe odkładanie operacji może prowadzić do powikłań lub utrudnić przeprowadzenie zabiegu
- nowoczesne techniki operacyjne minimalizują ryzyko komplikacji
Jeśli zauważasz u siebie lub bliskiej osoby objawy zaćmy – nie zwlekaj z konsultacją. Wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie to klucz do zachowania dobrego wzroku na długie lata.